Oldambt gaat voor ‘fietsers in de voorrang’ op rotondes

Gepubliceerd op: 11 april 2025

• Oldambt
• Rotondes

Gemeente Oldambt legt de laatste hand aan haar Mobiliteitsprogramma, één van de ambities van Oldambt is ‘fietsers in de voorrang op rotondes’. Oké… ‘beter laat dan nooit’, want eerlijk is eerlijk: november 2016 – een maand na oprichting van Fietsersbond Oldambt – agendeerden we dit onderwerp al.

Veel oude rotondes in Winschoten liggen in hoofdontsluitingswegen en zijn de laatste vijfentwintig jaar niet meer ‘op de schop’ geweest. Wat opvalt is, dat op alle rotondes andere uitgangspunten lijken te gelden en fietsers tellen nergens serieus mee, óók op plaatsen waar voorrang voor fietsers prima zou passen. Er zijn rotondes waar elke aantakking voor fietsers op een andere manier lijkt te zijn uitgedacht (foto 1). Dit ‘knip-en-plakwerk’ met allerlei verschillende borden en belijning leidt niet bepaald tot duurzaam veilige fietsmobiliteit.

Het moet ook gezegd: de richtlijnen voor ‘fietsers in de voorrang’ waren toentertijd nog geen gemeengoed. En wat ook niet hielp is dat de drie noordelijke provincies zich in de jaren negentig massaal achter een advies (1993) van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid schaarden, waarbij de auto voorrang kreeg, omdat daarbij minder slachtoffers vielen. Actieve mobiliteit (fietsen, wandelen) was een secundaire manier van verplaatsen en de fietsoversteek werd ‘uit de voorrang’ gehaald. Zo kreeg het autoverkeer jarenlang alle ruimte en hadden fietsers (lett.) ‘het nakijken’ (foto 2).

Na een verkenning van Winschoter rotondes nodigde de Fietsersbond vorig jaar wethouder Klein en zijn ambtenaren uit, om de bestaande diversiteit aan rotondes en fietsaansluitingen eens zelf op de fiets te ervaren. De wethouder bleek druk bezet, zodat uiteindelijk op 13 maart 2025 een verkenning volgde met twee van zijn ambtenaren (foto 3).

Nu is een rapportage toegezegd die – zo lijkt – binnenkort met de wethouder besproken kan worden. Wij zijn zeer benieuwd.

Ook hebben we de ambtenaren gevraagd na te denken over een strategie hoe je een veilige omslag maakt. Zo zou je bv. in de zomervakantie (of herfstvakantie) de voorrangs­situatie in één weekend kunnen omkeren. Voordeel daarvan is dat fietsers en automobilisten in één keer overal in Winschoten met gewijzigde voorrangs­regels worden geconfronteerd, en ook snel gewend zijn. Natuurlijk moet je dit soort maatregelen op het goede moment invoeren en communiceren en met verkeers­begeleiders en waarschuwings­borden begeleiden. En eerlijk gezegd mag het ook wel een beetje ‘reuring geven’ bij de ‘vierwielige mobiliteit’, die nu wat vaker zal moeten remmen; en daar is helemaal niets mis mee. Fietsers moeten al jaren – te pas en te onpas – afstappen en opstappen en daarbij ook heel vaak randen en hellingen trotseren en geduld en evenwicht bewaren.

We zijn benieuwd of een robuuste omvorming in het mobiliteitsprogramma / uitvoerings­plan opgenomen gaat worden. Het zal qua uitvoering geen grote opgave zijn om in korte tijd álle rotondes van brede ‘rode oversteken met bloklijnen’ te voorzien. En ja, de communicatie is iets anders! In de navolgende jaren kan elke rotonde een definitieve upgrade krijgen, waarbij onder andere de kenmerkende ‘ruit’ en de gevaarlijke ‘randjes’ definitief vervangen worden door een ‘mee-rondend fietspad’ zonder randen.

Hier is meer informatie over rotondes. Wordt vervolgd!