Fietssnelweg Assen-Groningen… vervolg onduidelijk

In december 2017 maakten vier gemeenten en twee provincies de afspraak dat een fietssnelweg tussen Assen en Groningen wordt aangelegd.

De provincie Groningen startte dit voorjaar met de aanleg van het eerste deel langs het Noord-Willemskanaal tussen Haren (Transferium) en Groningen (Van Ketwich Verschuurlaan). Wij vroegen om reacties en zijn ter plaatse gaan kijken.

Wat vinden jullie?

Op de vraag ‘wat vinden jullie’ in de ‘Versnelling’ kwamen uiteenlopende reacties binnen variërend van: ‘snel doorgaan met aanleg van de overige 27 km’ tot ‘hobbelige betonverharding’. Dit laatste werd in 75% van de reacties gemeld en was voor ons aanleiding de provincie om opheldering te vragen. Daarnaast veel opmerkingen over de aansluiting van het fietspad Transferium naar de Meerweg; ‘waarom dit laatste stuk niet ook comfortabel verhard?’

Betonverhardingen en ‘wat dies meer zij’

Hobbelig beton…? Betonverhardingen kunnen op verschillende manieren worden aangelegd. In de jaren 70 en 80 werden vaak ‘Stelconplaten’ – betonnen platen met of zonder ijzeren rand – gebruikt. In de praktijk bleken de relatief kleine platen vaak niet stabiel te liggen voor een comfortabel rijcomfort. Sinds de jaren 90 is het gieten/storten van betonnen fietspaden meer gangbaar. Een aannemer kan met gietbeton grote vlakken aan-een-stuk maken zodat de betonplaat stabieler blijft liggen. Belangrijk is wel dat die betonplaten niet te groot worden om spanningen in het beton te voorkomen; er worden dus altijd voegen (dilataties) in de betonplaat gezaagd; gezaagde overgangen zijn vrijwel altijd vlak*. Voordeel van gietbeton is dat, op plaatsen waar (vracht)verkeer rijdt, een wapening kan worden toegepast. Nadeel van een grote betonplaat is dat – als die eenmaal ligt – je die niet meer kunt oppakken zonder deze te vernielen. Dit laatste blijkt bij de keuze langs het Noord-Willemskanaal een doorslaggevende rol te hebben gespeeld om geprefabriceerde betonplaten te kiezen. De Fietsersbond was niet betrokken bij de keuzes over de technieken verhardingen en belijningen en we moeten helaas achteraf constateren dat de kwaliteit en het comfort onvoldoende zijn. Vanuit de provincie is ons niets gemeld over technische afwijkingen ten aanzien van gangbare kwaliteit en comfort voor snelfietspaden. Is goedkoop daarmee duurkoop? Die beoordeling laten wij graag aan jullie. Wij hebben de vertegenwoordigers van beide provincies in een pittig gesprek geadviseerd fase 1-a te evalueren alvorens met fase 1-b voort te gaan.

*) Na de droge zomer 2018 ontvingen wij signalen uit den lande dat betonplaten op veengronden en andere onstabiele ondergronden meer dan normale zettingen kunnen vertonen. Ons advies: pas betonfietspaden uitsluitend toe op stabiele ondergronden; pas alleen gegoten (en gezaagde) betonplaten toe en vermijd het leggen van prefab betonplaten van welke aard dan ook.

Gebruikers en vergevingsgezindheid

Op een door-de-weekse morgen in september namen we een kijkje op het fietspad langs het Noord-Willemskanaal.

AsfaltAls eerste zagen we dat de halfverharding bij het Transferium richting Eelde geasfalteerd is. Mede namens alle fietsende scholieren uit Eelde zijn wij blij hiermee.

 
 

kantbebakeningHet asfaltpad is duidelijk smaller dan de verderop gelegen betonverharding; fietsers raken vanzelf van het pad en dat komt niet uitsluitend door het ontbreken van stuurvaardigheid. Een tijdelijke kantbebakening zou hier op zijn plaats zijn tot de berm stevig is dichtgegroeid met grasvegetatie.

 
 
 
 
 
 

HarenIn Haren heerst nog enige verwarring over waar Groningen (stad) ligt. Je kunt immers vanuit Haren niet in een rechte lijn naar zowel Eelde-Paterswolde als Groningen…

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

MedegebruikersEr zijn veel medegebruikers op het pad, vooral roeiboot-coachende-fietsers en hardlopers e.d.

De projectgroep hebben wij in de beginfase van planvorming gevraagd onderzoek te doen naar het veilig samengaan van fietsen en medegebruikers op het pad. Wij vinden dat de overheden tot nog toe onvoldoende luisteren en zien ook geen voortgang in het doen van nader onderzoek. De snelfietsroute laat in de huidige vorm niet onder alle omstandigheden veilig medegebruik toe en verdraagt zich al helemaal niet met de term fietssnelweg; in dit verband een gotspe.

Is het snelfietspad in de huidige staat voldoende vergevingsgezind?

Wat is een vergevingsgezind fietspad eigenlijk? Dat is een pad dat qua breedte en comfort is afgestemd op beoogde gebruikers en gebruiksintensiteit, het waarschuwt de gebruikers als ze van het pad dreigen te geraken en het voorkomt dat ze een fatale (onderlinge) botsing of val maken als zij onverhoopt toch uit het spoor of van het pad raken.

Te smalIn de projectgroep bespraken wij diverse vergevingsgezinde opties, vooral ook omdat wij het huidige pad (te) smal vinden voor 2 x 2 fietsers naast elkaar. De twee fietsstroken verschaffen niet de benodigde breedte voor 0,75 meter per fietser met extra benodigde tussenafstanden van 0,25 tot 0,50 meter tot rand, lijn, obstakel of medefietser.

bermvegetatieEn of dat nog niet erg genoeg is laat de padbeheerder op diverse plaatsen de bermvegetatie tot ver over de kantbelijning op het fietspad groeien.

 

 

Zichtbare kantbelijningHoewel een zichtbare kantbelijning de fietsveiligheid kan bevorderen, wordt de optisch beschikbare ruimte met een lijn beperkt en durven sommige fietsers op de versmalde rijstroken niet of met moeite naast elkaar te fietsen.

Wij zien nergens enige bescherming op of direct naast het beton in de vorm van een waarschuwingsribbel. Zo’n ribbel waarschuwt fietsers als die onverhoopt van het pad dreigt te raken. Een grasbetonstrook als extra uitwijkruimte kan ook nog eens de groei van de bermvegetatie in de rand verminderen.

Wat stellen wij voor?

In 2017 verzochten wij de opdrachtgevers al om voor dit fietspad onderzoek te (laten) doen naar de veiligheid van fietsers en medegebruikers op het gedeelte tussen Transferium en Van Ketwich Verschuurlaan. Met het oog op het toegenomen gebruik is ons advies onveranderd. Kijk op basis van praktijkonderzoek op het gereedgekomen deel van het fietspad opnieuw naar veilige strookbreedte, kwaliteit betonondergrond, vergevingsgezinde wegranden, categorieën gebruikers, bebording, belijning, verlichting, etc.

Categorieën